દુર્ભાગ્યે, આત્મહત્યાના વિચારો વધુ ને વધુ સામાન્ય બની ગયા છે. આધુનિક જીવનના સતત દબાણ હેઠળ, કેટલાક વ્યક્તિઓ તેમની નીજી સંજોગોને લઈને સંપૂર્ણ હતાશ થઈ ગયા છે. તેમને લાગે છે કે તેમની પાસે વસ્તુ/પરિસ્થિતિઓને વધુ સારી રીતે બદલવાની શક્તિ નથી. તેથી તેઓ સંપૂર્ણ અંધકાર અને નિરાશામાં ડૂબી જાય છે અને સામે પક્ષે મુક્તિ/સ્વતંત્રતાની આશાઓ જૂજ હોય છે.
તો, આત્મહત્યા કરવા પાછળનું કારણ શું છે?
આવા તીવ્ર હતાશા (ડિપ્રેશન) અને આત્મહત્યા વિચારો માટે નીચે દર્શાવેલ કારણો જવાબદાર છે:
ઉપર દર્શાવેલ કારણો, વ્યક્તિની મનની શાંતિ, સ્થિરતા અને સુખને ખલેલ પહોંચાડે છે. આ કારણો છે કે જેથી લોકો તેમના પોતાના જીવનને ધ્યાનમાં લેતા વિચારોને બંધ કરે છે.
બુદ્ધિની ભૂમિકા એ છે કે, દરેક પરિસ્થિતિમાં સારા અને ખરાબ વચ્ચેનો તફાવત દર્શાવે. તે તમને અંદરથી સતત ભોગવટો આપીને જશે, જેમ કે, જો એણે કેવું કહ્યું, 'તેને મારા કરતા વધારે પગાર આપવામાં આવે છે', બધા હંમેશા તેનો જ પક્ષ લે છે', 'મારા દ્રષ્ટિકોણનો વિચાર કરવામાં આવતો નથી', બધા મને હંમેશા અવગણે છે.' આ બધા વિચારો જ તમારા દુ:ખનું મૂળ કારણ છે.
તેથી, જેમ જેમ તમારી બુદ્ધિ વધે છે, તેમ તમારી આંતરિક દુઃખો (ભોગવટો) પણ વધે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો બે વર્ષના છોકરાની માતા મરણ પથારી પર છે, તો તેની અસર બાળકને નહીં થાય અને તે આવા સંજોગોમાં પણ હસતું-રમતું રહેશે. આ જ પરિસ્થિતિ જો, પચીસ વર્ષની પુત્રીની માતા મરણ પથારીયે તો અતિશય માનસિક ભોગવટામાં હોય. કારણ એ છે કે જેમ જેમ આપણો વિકાસ થાય છે, તેમ સાથે સાથે આપણી બુદ્ધિનો પણ વિકાસ થાય છે અને તેથી આપણે વધુ ભોગવીએ છીએ. તેથી આપણા આંતરિક દુ:ખનો અનુભવ પોતાની બુદ્ધિના પ્રમાણ સીધો પર આધાર રાખે છે. જેટલી બુદ્ધિ વધારે, તેટલું દુ:ખ/ભોગવટો પણ વધુ હોય છે.
આધ્યાત્મિક વિજ્ઞાન, અક્રમ વિજ્ઞાનમાં સમજાવ્યું છે કે, જ્યારે સહજ (નોર્મલ) વિચારો આવતા બંધ થઈ જાય છે ત્યારે શું થાય છે. જ્યારે આ વિચારો નેગેટિવ અને હતાશામય વિચારોમાં પરિણમે છે, ત્યારે મહીં અંદર એક અંધકારમાં ધકેલી દીધા હોય એવી લાગણી થાય છે. શરૂઆતમાં એવું લાગે કે જાણે એક અંધારી ગુફામાં છીએ. થોડો પ્રકાશ છે એવું લાગે પરંતુ, જેમ જેમ તેમાં ઊંડા ઊતરતા જઈએ તેમ વધુ ઘોર અંધકાર ભાસે.
અક્રમ વિજ્ઞાન સમજાવે છે કે, લોકો પોતાનું જીવન સમાપ્ત કરવા વિશે વિચારતા હોવાનું પ્રાથમિક કારણ એ છે કે તેઓએ તેમના પાછલા જીવનમાં એક આત્મહત્યા કરી હતી. એના કર્મોની અસરો સાત ભવ (જન્મ) ટકી રહે છે. જો કે, જેમ જેમ જન્મ વિતતા જાય છે, તેમ તેમ આત્મહત્યાના વિચારોની તીવ્રતા ઓછી થાય છે, જ્યારે એક દડો ઊંચાઈથી નીચે ઊતરે ત્યારે તે પ્રત્યેક ઉછાળા પછી તેનું જોર ઓછું થતું જાય છે અને આખરે એક દડો આરામ કરવા માટે આવે છે, આત્મહત્યાના વિચારો પણ સમાપ્ત થાય છે.
ડીપ્રેશન'ના આધારે કે 'એલીવેશન'ના આધારે જે વિચારો આવે છે તે બધા વિચારો ખોટા છે. 'નોર્માલિટી'થી જે વિચારો આવે છે તે જ 'કરેક્ટ' છે.
Q. શું વધારે પડતા લાગણીશીલ થવાથી આત્મહત્યા કરવા માટે પ્રેરણા મળે છે? આ માટેનો ઉકેલ શું?
A. આપણા આસપાસના સંજોગો, આપણું ચારિત્ર્ય અને લોકો સાથેના આપણા સંબંધો પર, આપણી આજની લાગણીઓ આધાર રાખે છે.... Read More
Q. પ્રેમીઓની આત્મહત્યા કર્યાનાં પરિણામો શું છે? પ્રેમ માટે આપઘાત શું ન્યાયી છે?
A. દુ:ખદ રીતે, પ્રેમીઓ પોતાનો એકત્ર થવાનો ધ્યેય પૂરો કરી શકતા નથી ત્યારે સામાજિક, રાજકીય અથવા... Read More
Q. કિશોરાવસ્થામાં આત્મહત્યાના કારણો શું છે? યુવાનોમાં આત્મહત્યાનું પ્રમાણ કેમ વધી રહ્યું છે?
A. કિશોરાવસ્થાના છોકરાંઓ અને છોકરીઓ માટે કિશોરવયના વર્ષો ખાસ કરીને ચિંતાજનક અને બેચેનીભર્યા સમય... Read More
Q. આત્મહત્યા બાદ શું થાય છે? આત્મહત્યા કેમ ન કરવી જોઈએ?
A. જીવનની દરેક વસ્તુમાં કારણ અને તેના પરિણામ હોય છે. તેથી જ કોઈ પણ વ્યક્તિ કે જેને આત્મહત્યાના... Read More
Q. જ્યારે તમને આત્મહત્યા માટેની લાગણીઓ થાય તે ઘડીએ શું કરવું?
A. વર્તમાન સમયમાં તમે જ્યાં જુઓ ત્યાં દુ:ખ અને ભોગવટો છે. તમામ ભૌતિક સુખ-સુવિધાઓ હોવા છતાં ખૂબ જ દુ:ખ... Read More
A. જો તમને એવું લાગે કે, કોઈને આત્મહત્યાના ભાવ ઊભા થવાનું કારણ તમે બન્યા છો, તો તમારે પહેલા તમારા... Read More
Q. આત્મહત્યાના વિચારો સામે કેવું વલણ અપનાવવું?
A. કોઈક સમયે, આપણે બધાએ આત્મહત્યા સંબંધી નકારાત્મક (નેગેટિવ) વિચારોનો અનુભવ કર્યો હશે, જે આપણને પણ... Read More
Q. તૂટેલા હૃદયને જોડવું અને સંબંધ તૂટ્યા પછી આત્મહત્યાને કેવી રીતે અટકાવવું તે શીખો.
A. હૃદય તૂટી જવું ખૂબ પીડાદાયક બની રહે છે. ત્યારે એવો અનુભવ થાય કે જાણે આપણી દુનિયા ધરમૂળથી (ઊલટી)... Read More
Q. નિષ્ફળતાથી સફળતા સુધી – નિષ્ફળતામાંથી કેવી રીતે બહાર આવવું અને આત્મહત્યાને રોકવું તે શીખો.
A. જાણ્યે-અજાણ્યે, પ્રત્યેક વ્યક્તિ જીવનમાં સફળતા અને નિષ્ફળતાના સમયમાંથી પસાર થાય છે. કોઈ કાયમી સફળતા... Read More
A. આપણા જીવન દરમ્યાન, આપણે સારા અને ખરાબ એવા બે કાળચક્રમાંથી પસાર થઈએ છીએ અને અંતે કેટલાક એવા નિર્ણય... Read More
A. જ્યારે તમે તમારી જાતને નોકરી વિના, દેવું ચૂકવવાનું હોય અને તમારી હાલની પરિસ્થિતિનો ઉકેલ લાવવાનો... Read More
A. કોઈ પ્રિયજનની ખોટનો સામનો કરવો એ એક મુશ્કેલ પડકાર સાબિત થઈ શકે છે. જ્યારે તમે તમારા જીવનસાથી અથવા... Read More
Q. શું તમે અસહ્ય પીડા સાથે જીવી રહ્યા છો અને અસહ્ય પીડાથી આત્મહત્યાના વિચારો આવે છે?
A. લાંબા સમયથી ચાલી રહેલી બીમારીની ચિંતા એ તમારી ભાવનાત્મક અને માનસિક સ્થિતિ પર જબરદસ્ત અસર લાવી શકે... Read More
A. લાગણીઓ કે જે પ્રશંસાના અભાવ સાથે જોડાયેલી છે જેમ કે, ‘મને અપ્રશંસનીય લાગે છે’, ગેરસમજ થવાથી ‘કોઈ... Read More
Q. મેં ભૂલ કરી છે. હવે મારે જીવવું નથી. હું મારી જાતને મારી નાખવા માંગુ છું.
A. આપણે સૌ ભૂલો થાય એને નાપસંદ કરીએ છીએ, તેમ છતાં આપણે ઘણીવાર ભૂલો કરીએ છીએ. આમાંની ઘણી ભૂલો સામાન્ય... Read More
Q. લોકો મારા વિશે ધારણાઓ કરે છે. હું કોઈ પણ જગ્યાએ ફીટ નથી. મારું સ્થાન ક્યાં છે?
A. લોકો જ્યારે તમારા માટે અભિપ્રાય બાંધે અથવા ધારણા કરે ત્યારે પરિસ્થિતિ મૂંઝવણજનક, તણાવ અને દુઃખદાયક... Read More
Q. જો કોઈ આત્મહત્યા કરે તો શું કરવું? આત્મહત્યા ટાળવા અહી સહાયતા મેળવો.
A. જીવનમાં જે વ્યક્તિની તમે ખુબ જ નજીક છો અને જે હતાશાના (ડિપ્રેશન)ના લક્ષણોનો સામનો કરી રહ્યા છે અથવા... Read More
Q. અધ્યાત્મ વિજ્ઞાનમાં આત્મહત્યા સંબંધી વિચારોને કેવી રીતે અટકાવી શકાય?
A. આધ્યાત્મિક વિજ્ઞાન, અક્રમ વિજ્ઞાનના માર્ગ દ્વારા, તમે ગંભીર હતાશાના લક્ષણો, આત્મહત્યાના વિચારો અને... Read More
A. પ્રશ્નકર્તા: કોઈ માણસ આપઘાત કરે તો એની કઈ ગતિ થાય? ભૂતપ્રેત થાય? દાદાશ્રી: આપઘાત કરવાથી તો પ્રેત... Read More
Q. મરતા માણસ (અંતિમ પળોમાં) માટે ધાર્મિક ક્રિયાઓનું શું મહત્ત્વ છે?
A. પ્રશ્નકર્તા: આ છેલ્લા કલાકમાં અમુક લામાઓને અમુક ક્રિયાઓ કરાવે છે. જ્યારે મરણ પથારીએ માણસ હોય છે,... Read More
subscribe your email for our latest news and events