આત્મસાક્ષાત્કાર એટલે ‘પોતે’ ખરેખર કોણ છે તે જાણવું.

જ્ઞાન-વિધિ - સ્વરુપ પ્રાપ્તિનો એક વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગ

જ્ઞાનવિધિ એ અક્રમવિજ્ઞાનનો બે કલાકનો એક અનોખો પ્રયોગ છે. જેમાં પહેલી ૪૮ મિનિટમાં આત્મજ્ઞાની(જ્ઞાની પુરુષ) દ્વારા વાક્યો બોલાવવામાં આવે છે જે મુમુક્ષુઓએ તેમની પાછળ બોલવાના હોય છે. આને ‘ભેદ-વિજ્ઞાન’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયાથી ‘હું’ (આત્મા) એ ‘મારું’(અનાત્મા)થી જુદો પડી જાય છે. ત્યારબાદ જ્ઞાનવિધિમાં પાંચ આજ્ઞા(પાંચ મુખ્ય સિદ્ધાંતો)ની વ્યવહારિક ઉદાહરણો દ્વારા સમજ આપવામાં આવે છે. આ પાંચ આજ્ઞા આત્માનુભવને પોષણ અને રક્ષણ આપનારી છે અને તે અભેદતા અને એકતાથી જીવન જીવવામાં મદદરૂપ થાય છે.

જ્ઞાનવિધિ માટે મુમુક્ષુએ પોતે હાજર રહેવું જરુરી છે. શું તમે કાગળના દીવાથી કંઈ પોતાનો દીવો પ્રગટાવી શકો? ના! એના માટે તો પ્રગટેલા દીવાની જરૂર પડે. એવી જ રીતે, સ્વરુપ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ માટે જ્ઞાની પુરુષની હાજરી પણ અત્યંત જરૂરી છે..

જ્ઞાનવિધિનો લાભ અઢાર વર્ષથી ઉપરની વયની કોઈપણ વ્યક્તિ લઈ શકે છે. જ્ઞાનવિધિ એ અમૂલ્ય ભેટ સમાન છે એનું મૂલ્ય શી રીતે હોઈ શકે? જ્ઞાનવિધિ નિ:શુલ્ક છે. તથા અહીં પોતાના ધર્મ કે ગુરુને બદલવાની કોઈ જ જરુર નથી. આ જ્ઞાન ધર્મ, જાતિ અને સમાજિક હોદ્દાઓથી પર અને દરેક માટે સમાન છે.

આ અમૂલ્ય અનુભવ કરવા માટે ફક્ત પરમ વિનય અને ખુલ્લા હૃદયની જ જરુર છે.

જ્ઞાનવિધિ પછી

• ‘હું શુદ્ધઆત્મા છું’ એ પ્રતીતિ બેસે છે અને એની જાગૃતિની શરુઆત થાય છે.
• હકીકતમાં કર્તા કોણ છે તેની સમજણ પ્રાપ્ત થાય છે અને તમારી બધી ચિંતાઓ મટી જાય છે. અને તેથી પ્રતિકુળ સંજોગોમાં પણ સ્થિર રહી શકાય છે.
• ક્રોધ, માન, માયા અને લોભની આંતરિક નબળાઈઓ ધીમે ધીમે ઘટે છે અને પોતાના સ્વરુપનો આનંદ વધે છે.
• અક્રમ વિજ્ઞાનની વૈજ્ઞાનિક સમજણથી જીવમાત્ર પ્રત્યે શાશ્વત સુખ,શાંતિ અને એકતાના અનુભવની શરુઆત થાય છે.
• આખું જગત સુખ-શાંતિને પામે, મોક્ષને પામે એ ભાવ સાથે જીવમાત્ર પ્રત્યે નિ:સ્વાર્થ પ્રેમની શરુઆત થાય છે.
• જીવમાત્ર સાથે અભેદતાની લાગણી વધે છે કારણકે ‘આત્મા’ તો બધામાં સરખો જ છે.

જ્ઞાનવિધિના અનુભવો

લાખો લોકોએ આ આત્મજ્ઞાનનો અનુભવ કર્યો છે અને આત્માની જાગૃતિમાં રહીને જીવન વ્યવહારની ફરજો પૂરી કરે છે.